عمل برداشتن رحم یا هیستروکتومی چیست؟

عمل برداشتن رحم یا هیستروکتومی چیست؟ این سوال بسیاری از افرادی است که پزشکشان پیشنهاد برداشتن رحم را داده است. در هیستروکتومی رحم به طور کامل یا بخشی از آن برداشته می شود. و این عمل ممکن است به دلایل مختلف اتفاق بیفتد. در این مقاله به مواردی که نیاز به هیسترکتومی دارند اشاره می کنیم و انواع آن را معرفی می کنیم.

 

عمل برداشتن رحم یا هیستروکتومی چیست؟

انواع عمل جراحی هیستروکتومی

عمل برداشتن رحم بسته به عارضه ای که بیمار به آن مبتلا شده یا به صورت کلی است یا تنها بخشی از رحم برداشته می شود. انواع جراحی هیستروکتومی عبارت است از:

هیستروکتومی کامل

در این جراحی رحم، بافت و دهانه آن به طور کامل برداشته می شود.

هیستروکتومی رادیکال

در این جراحی کل بافت رحم، بافت های اطراف رحم، دهانه رحم و بخش فوقانی واژن برداشته می شود. البته این روش هیستروکتومی فقط زمانی  انجام می شود که فرد در مراحل پیشرفته سرطان رحم یا دهانه رحم قرار داشته باشد.

هیستروکتومی سوپرسرویکال

در این روش نیز فقط بخش فوقانی رحم برداشته می شود و دهانه رحم را برنمی دارند.

انواع روش های جراحی برداشتن رحم

بعد از اینکه پزشک مالی شما سوابق پزشکی و شرایط ژنتیکی شما را مشاهده نمود، با استفاده از روش های زیر می تواند اقدام به عمل جراحی هیسترکتومی نماید. انواع روش های این جراحی عبارتند از:

هیسترکتومی شکمی

در این نوع جراحی رحم را از روی برش دادن شکم بر می دارند به این صورت که بخشی از شکم را برش می دهند و رحم را از بدن خارج می نماید.

هیسترکتومی لاپاراسکوپی

در این روش جراحی با استفاده از دستگاه لاپاراسکوپی اجزای داخلی لگن به صورت کامل مشاهده می شود و در این صورت یک برش کوچک بر روی شکم ایجاد می شود و رحم خارج می شود. این نوع عمل نسبت به سایر روش ها کم خطر تر است.

هیسترکتومی   واژینال

در روش کتونی واژینال رحم را از طریق واژن بر می دارند. این نوع جراحی درد کمتری دارد و دوران نقاهت آن نیز کوتاه تر است.

چه زمانی پزشک مجبور به برداشتن رحم می شود؟

اگر سلامتی بیمار در خطر باشد و یا سلامتی اش در گرو برداشتن رحم باشد باید این جراحی انجام شود. و پزشک دستور آن را تجویز می کند. از جمله مواردی که پزشک دستور هیستروکتومی می دهد، عبارت است از:

دردهای طولانی مدت در ناحیه لگن

قاعدگی های دردناک و سنگین که بیمار قادر به تحمل آن نباشد.

مشاهده تومور یا فیبروم خوش خیم

سرطان رحم و تخمدان

سرطان دهانه رحم یا انواع دیگر سرطان

دوران نقاهت این عمل جراحی بسیار زیاد است و به راحتی پزشک دستور به برداشتن رحم نمی دهد. بلکه تمامی راه های غیرتهاجمی را ابتدا امتحان می کند و اگر نتیجه نداد مجبور به برداشتن رحم می شود.

 

عمل برداشتن رحم یا هیستروکتومی چیست؟آمادگی های لازم قبل از جراحی هیسترکتومی

قبل از اینکه عمل جراحی برداشتن رحم یا همان هیسترکتومی را انجام دهید، باید نکات زیر را در نظر داشته باشید:

  • یک هفته قبل از از انجام جراحی از خوردن داروهای آسپرین و ویتامین c استفاده نکنید، چرا که این داروها باعث رقیق شدن خون می شود.
  • در اندام تناسلی شما هیچ گونه عفونت و قارچی نباید مشاهده شود. بنابراین قبل از جراحی باید به طور کامل مورد چکاپ قرار بگیرید.
  • در صورتی که دخانیاتیا الکل مصرف می کنید، از دو هفته قبل از جراحی آنها را کنار بگذارید تا روند بهبودی شما سریع تر پیش رود.

بهبودی بعد از جراحی هیستروکتومی

بسته به شرایط جسمی بیمار زمان بهبود بعد از جراحی نیز متفاوت است. مثلا اگر بیمار به دلیل سرطان مجبور به برداشتن رحم شده باشد، احتمالا مدت طولانی تر در بیمارستان بستری خواهد ماند. نسبت به لاپاراسکوپی دوران نقاهت این جراحی طولانی تر است. در این دوره بیمار می تواند استحمام کند. یا حتی ارتباط جنسی داشته باشد. اگر در هیستروکتومی تنها رحم بیمار برداشته شود، فرد زودتر از موعد طبیعی یائسه می شود. اما اگر تخمدان نیز به همراه رحم برداشته شود، فرد همان لحظه یائسه می شود.

دوران نقاهت بعد از جراحی هیسترکتومی

دوران نقاهت در عمل برداشتن رحم به نسبت سایر عمل های جراحی بیشتر است و معمولاً تا دو روز بعد از جراحی فرد همچنان در بیمارستان بستری خواهد بود. بعد از ترخیص نیز باید در منزل استراحت کافی داشته باشد.

البته دوران نقاهتی که می گذرانید، بستگی به نوع عمل جراحی شما دارد و این کاملاً به نظر پزشک وابسته است.

اما اگر جراحی هیسترکتومی شکمی انجام داده اید، حدود ۶ تا ۸ هفته به استراحت نیاز دارید تا بهبودی کامل به دست آید. اما اگر جراحی شما از نوع لاپاراسکوپی انجام شده باشد، بین ۳ تا ۴ هفته استراحت کافی است.

تاثیر جراحی هیسترکتومی بر روی رابطه جنسی

در حقیقت ترشح هورمون های زنانه در ناحیه تخمدان شکل می گیرد و زمانی که تخمدان فرد برداشته شود، ترشح هورمون نیز کاهش می یابد. و این مسئله خشکی واژن را به همراه خواهد داشت. ممکن است اختلالاتی در رابطه جنسی و رسیدن به ارگاسم ایجاد شود.

اما به طور کلی جراحی هیسترکتومی تاثیر زیادی بر روی رابطه جنسی ندارد و در صورتی که تاثیر گذار باشد، روش های مختلفی جهت درمان آن نیز وجود دارد.

دلایل انجام هیستروکتومی

بیماری های مختلفی باعث می شود پزشک مجبور به برداشتن رحم بیمار شود. این بیماری ها عبارتند از:

آندومتریوز

آندومتریوز از جمله بیماری های رایج در زنان است که در سال های اخیر به وفور مشاهده شده است. در این بیماری بافت داخلی رحم به صورت غیر طبیعی رشد می کند و همین مسئله مشکلاتی همچون خونریزی، سقط جنین، درد های لگنی و …. را با خود به همراه خواهد داشت. در نتیجه پزشک مجبور به برداشتن رحم می شود.

فیبروم های رحمی بدخیم

از دلایل مهم دیگری که پزشک مجبور به جراحی هیسترکتومی می شود، به وجود آمدن فیبروم های رحمی بدخیم است. البته تمامی فیبروم ها بدخیم نیستند و ممکن است صرفاً غده هایی باشند که در داخل رحم شکل می گیرند. و توسط دارو برطرف می شود. اما اگر فیبروم بدخیم باشد، سریعاً باید نسبت به برداشتن رحم اقدام نمود چرا که رشد بی رویه آن باعث مشکلات خطرناک تر می گردد.

افتادگی رحم

افتادگی رحم اغلب عارضه‌ ای است که بعد از سن یائسگی در زنان ایجاد می شود. معمولاً زنان مسن و یائسگی که قصد بارداری ندارند، می ‌توانند با جراحی هیستروکتومی یا برداشتن رحم این مشکل را سریعا رفع نمایند.

سرطان روده

روده از جمله نزدیک ترین عضو بدن به رحم است که در صورت ایجاد مشکل رحم را نیز درگیر می کند. سرطان روده از جمله بیماری هایی است که باعث می شود پزشک مجبور به برداشتن رحم شود.

عوارض ناشی از هیستروکتومی

عمل جراحی هیستروکتومی نیز مانند سایر جراحی ها ممکن است با عوارضی همراه باشد. البته این عوارض بسیار به ندرت اتفاق می افتد اما در هر صورت امکان ایجاد آن وجود دارد. این عوارض عبارتند از:

دردهای مزمن

تداخل مجاری ادرار و مدفوع

افتادگی واژن

بی اختیاری در کنترل ادرار

عفونت های زخم

ایجاد لخته خون

آسیب به اعضا و بافت های اطراف رحم

مراقبت های لازم برای بعد از جراحی برداشتن رحم

بعد از اینکه عمل برداشتن رحم انجام شد بیمار باید به طور مرتب و تا زمانی طولانی تحت نظر پزشک زنان و زایمان باشد. و در این مدت باید موارد زیر را رعایت کند:

استراحت طولانی مدت و پرهیز از انجام کارهای سنگین.

بیمار نباید پشت فرمون اتومبیل بنشیند.

ورزش سبک و با دستور پزشک باید انجام شود. پیاده روی گزینه مناسبی برای این گونه بیماران است.

به مدت طولانی نباید بایستد یا بنشیند.

مایعات باید به وفور میل شود. تا بیمار دچار یبوست نشود.

مصرف داروها با دقت و با دستور پزشک و سروقت انجام شود.

ارتباط جنسی تا مدت طولانی نباید داشته باشند و در هنگام نزدیکی نیز از ژل روان کننده استفاده شود.

 

زندگی بعد از جراحی هیستروکتومی چگونه است؟

روند زندگی بیمار بعد از جراحی هیستروکتومی متفاوت می شود. برای مثال بیمار دیگر سیکل قاعدگی را تجربه نمی کند. و همچنین بارداری برای این زنان غیرممکن خواهد شد.

در مواردی که جراحی هیستروکتومی به صورت جزئی انجام شده باشد، امکان ابتلا به سرطان دهانه رحم افزایش می یابد. در این صورت لازم است به صورت مرتب تست پاپ اسمیر انجام شود. بعد از گذشت دوران نقاهت فرد به زندگی عادی خود برمی گردد. مانند گذشته می توانند رابطه جنسی داشته باشند و در مواردی نیز شاهد رابطه جنسی باکیفیت تر نیز هستیم. زیرا با برداشتن رحم دردهای مزمن در هنگام نزدیکی وجود ندارد. در برخی بیماران نیز به جهت اینکه قدرت بارداری را از دست می دهند ممکن است احساس افسردگی و دلزدگی از زندگی به وجود آید که در این شرایط لازم است به روانپزشک مراجعه شود.

 

هزینه جراحی هیستروکتومی

جراحی هیستروکتومی تحت پوشش بیمه درمانی قرار می گیرد. و برای کسانی که بیمه دارند صرفا هزینه ناچیزی باید پرداخت کنند. اما به طور کلی هزینه جراحی هیستروکتومی عبارتند از:

دستمزد جراح

هزینه  داروهای تجویز شده

انجام آزمایشات

موقعیت جغرافیایی کلینیک یا بیمارستان و هزینه بیمارستان

لباس جراحی و ..

تاثیر جراحی هیستروکتومی یا برداشتن رحم بر روی روابط جنسی

شاید برای شما هم این سوال مطرح شود که آیا برداشتن رحم بر روی روابط جنسی فرد تاثیر گذار است؟ به صورت کلی این جراحی بر روی روابط جنسی و میل جنسی چندان تأثیرگذار نیست. اما در مواردی نیز مشاهده شده است که فرد بعد از جراحی احساس کرده که روابط جنسی وی با اخلال مواجه شده است.
در نظر داشته باشید که تخمدان ها در کنار رحم تخلیه می شوند و ترشح هورمون زنانه در تخمدان شکل می گیرد. حال که تخمدان برداشته شود، ترشح هورمون نیز کاهش می یابد و این مسئله خشکی واژن را در پی خواهد داشت. خشکی واژن رفته رفته باعث ایجاد درد در هنگام روابط جنسی می شود و این مسئله باعث بی میلی زن به رابطه خواهد شد.
بنابراین اگر فرد با استفاده از ابزارهای دیگر بتواند خشکی واژن را برطرف نمایند، هیچ مشکلی در میل جنسی وی ایجاد نمی شود.

 

دکتر مهزاد احمدی

متخصص زنان و زایمان و جراح زیبایی زنان

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *