یائسگی

یائسگی

برخی علائم، نشانه ها و خصوصیات زنانه در خانم ها، در سنین مشخصی از بین خواهد رفت. منظور از علائم، نشانه های دوران قائدگی و امکان باروری در زنان است. توقف این روند را یائسگی (Menopause) گویند. در این دوره خبری از نشانه ها و دوران منظم و یا غیرمنظم قائدگی و… نیست و زنان قدرت باروری و امکان بارداری خود را از دست می دهند.

شروع دوران یائسگـی نشانه های خود را دارد. البته ممکن است برخی از بانوان تمام این علائم را با هم تجریه نکنند. این علائم می تواند شامل:
– گرگرفتگی
– افزایش یافتن ضربان قلب
– بی نظمی و یا عدم کنترل صحیح عملکرد مثانه
– بیخوابی
– افسردگی
– خشکی واژن
– قائدگی نا منظم و یا جا افتادن آن
– سردرد
– تحریک پذیری
– تغییرات مشخص در میل جنسی
– درد در ناحیه مفاصل و برخی عضلات
– نوسان خلق
مجموعه این عوامل و یا تعدادی از آنها، پس از معاینه توسط پزشک، قطعیت در مورد ورود به دوران یائسگـی و یا شروع آن را گوشزد می نماید.

انواع یائسگی

می توان دو نوع برای این حالت عنوان نمود:
– یائسگـی زودرس: علائم و نشانه های این دوران، قبل از 40 سالگی بروز نموده که می تواند به دلایل مختلفی مانند آسیب تخمدانها و یا عمل هیسترکتومی (برداشتن رحم) ایجاد شود.
– یائسگـی طبیعی: همه چیز به شکلی طبیعی رخ داده و هیچ عامل دیگری مانند حوادث گوناگون و جراحی های مختلف در بروز آن دخیل نیست.

مراحل مختلف یائسگی طبیعی

برای شروع و ادامه این روند طبیعی در زنان می بایستی مراحل مختلفی طی شود تا این دوره به شکلی کامل انجام گردد:
– پیش یائسگـی: در این مرحله که عموماً از سالها قبل شروع می شود تخمدانها به تدریج نسبت به کاهش تولید هورمون استروژن عمل می کنند.
– یائسگـی: دیگر خبری از تولید تخمک توسط تخمدان ها نیست و فقط استروژن تولید خواهد شد.
– پس از یائسگـی: به دوران پس از ایجاد گفته می شود که دیگر خبری از عوارضی مانند گرگرفتگی نیست و بدن تقریباً به حالت ثبات رسیده است اما ممکن است علائم و عوارض عدم تولید استروژن در زنان بروز نماید.
–

شایع ترین علامت دوران یائسگی

یکی از علامت ها و علائم بسیار مشخص ورود به این دوران، احساس گرمای ناگهانی و در اصطلاح «گرگرفتگی» ست که اغلب خانمها آن را تجربه خواهند کرد. این حالت یعنی وجود ناگهانی گرما، در تمام بدن احساس نشده و فقط در بالا تنه رخ می دهد. این شرایط، بر اثر عکس العمل بدن در نتیجه تغییرات اساسی پیش رو اتفاق افتاده و البته دائمی نخواهد بود.

درمان علائم و عوارض یائسگی

یائسگی همراه با عوارض و علائم آزاردهنده ای است که برای کاهش آن نیاز به روش های درمانی خاصی دارید. البته درمان پزشکی مد نظر نمی باشد. این نوع درمان ها  در جهت افزایش سن، نشانه ها و جلوگیری از عوارض ناراحت کننده رخ می دهد که عبارتند از:

درمان هورمونی استروژن

یکی از تاثیرگذارترین گزینه های درمانی جهت بهبودی نشانه های یائسگی و گرگرفتگی های آن، درمان هورمونی استروژن می باشد. در این صورت پزشک لازم است با در نظر گرفتن سوابق شخصی و خانوادگی شما و زمینه های بیماری که از قبل داشته اید، کمترین دوز استروژن را جهت تسکین علائم شما توصیه نماید.

البته اگر عمل برداشت رحم را انجام نداده باشید، علاوه بر استروژن به هورمون پروژسترون هم نیاز خواهید داشت. استروژن می تواند به کاهش بیماری های مربوط به پوکی استخوان نیز کمک شایانی نماید. البته در نظر داشته باشید استفاده از روش های درمان هورمونی به صورت دراز مدت خطر ابتلا به بیماری های مختلفی همچون سرطان پستان و بیماری های قلبی عروقی را نیز افزایش می دهد.

استروژن واژینال

در دوران یائسگی معمولاً خانم ها با خشکی واژن روبرو می شوند که برای جلوگیری از این مشکل می توان از کرم واژینال استفاده نمود. به این صورت که استروژن را از طریق واژینال به صورت مستقیم به واژن تزریق می کنند. استروژن های آزاد شده از طریق این تکنیک به سرعت جذب بافت های واژن می شوند و مشکلات خشکی واژن و ایجاد درد در زمان نزدیکی را برطرف می کند. برای خانم هایی که نمی توانند از استروژن استفاده کنند، گاباپنتین توصیه می شود. این دارو نیز به کاهش گرگرفتگی بدن زن کمک شایانی می نماید.

لکه بینی بعد از پس از قائدگی

یکی از نشانه‌ های دوران قاعدگی لکه بینی می باشد. بنابراین در صورتی که فرد یائسه شود، لکه بینی نیز باید به طور طبیعی قطع شود. در صورتی که بیشتر از یک سال پریود نشده اید و در این مدت زمان لکه بینی نیز نداشته‌اید، اما بعد از این مدت لکه هایی را مشاهده نمودید، لازم است سریعاً به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

البته جای نگرانی نیست در اکثر موارد این لکه بینی ها بی خطر است و ممکن است نشانه عفونت باشد. اما به جهت اینکه علائم سرطان نیز همراه با لکه بینی می باشد، توصیه می کنیم سریعتر در جهت رفع آن اقدام نمایید.

البته تمامی خانم ها در دوران پساقائدگی باید تحت نظر پزشک باشند و به طور کلی علائم شان را مورد بررسی قرار دهند.

دکتر مهزاد احمدی

متخصص زنان و زایمان و جراح زیبایی زنان